SKILLS UP – Celfyddydau Perfformio TGAU - Tasg 1, Uned 1 / Uned 3

1

· Rigio'r goleuadau

· Penderfynwch ble dylai'r goleuadau fynd, gan mai eich cyfrifoldeb chi yw hyn

· Mae angen cynllun ar gyfer goleuadau pob perfformiad. Gellir symud llusern i greu'r effaith orau i'r perfformiad.

· Gwnewch luniad eglur i ddangos ble dylai pob llusern fynd

· Does dim disgwyl i chi rigio'r goleuadau ond mae angen ichi ddweud wrth rywun ymhle y dylai pob llusern fynd. Mae lluniad eglur o safle'r llusernau dangos eich bod yn ymwybodol o'r effeithiau rydych am eu cael yn eich perfformiad.

· Cynlluniwch yr effeithiau rydych chi eisiau i'ch llusernau eu creu

· Os nad oes gennych luniad, dydych chi ddim wedi cynllunio'r effeithiau rydych chi eu heisiau. Gwiriwch eich cynllun gyda'r athro/athrawes. Ydych chi'n defnyddio 8 llusern? Allwch chi greu 4 gwahanol gyflwr goleuo o'r wyth llusern? Beth ydyn nhw?

2

· Plotio'r goleuadau

· Gwnewch yn siŵr eich bod yn deall sut mae'r ddesg oleuo'n gweithio

· Mae'n hanfodol eich bod yn treulio amser gyda'ch athro/athrawes yn edrych ar sut mae'r ddesg yn gweithio. Mae arni ddwy set o raddolwyr - Dec A a B a dau feistr - un i bob dec. Mae ganddi un prif raddolydd hefyd. Oes gan eich desg unrhyw effeithiau fel botwm newid ciw-restr neu fflachio? Oes angen eu defnyddio yn eich perfformiad?

· Gwnewch restr o ba lusernau sy'n mynd ar ba sianel

· Penderfynwch ba lusernau fydd yn gweithio ar ba sianel. Bydd hyn yn eich helpu i greu eich ciw-restr ac yn rhoi synnwyr datblygiad ichi yn y perfformiad. Bydd y wybodaeth yma'n helpu eich cyflwyniad hefyd.

· Meddyliwch beth wnewch chi os nad oes gennych ddigon o sianeli

· Oes angen dyblu neu ddefnyddio grelcos (plygiau lluosog i oleuadau) neu becynnau aloha i sicrhau bod gennych ddigon o sianeli?

3

· Defnyddio lampau

Defnyddiwch o leiaf 8 llusern

· 8 lamp yw'r isafswm. Os na allwch ddefnyddio 8 lamp yna chewch chi ddim sefyll y rhan hon o'r arholiad.

· Dangoswch sut mae gwahanol lusernau'n rhoi gwahanol effeithiau

· Ceisiwch ddefnyddio lampau gwahanol - mae sbotoleuadau'n rhoi effaith wahanol i Fresnels, a fydd PAR CANS ddim ond yn goleuo i un cyfeiriad. Meddyliwch am ba effaith sydd arnoch ei heisiau gan eich lampau ar y llwyfan.

· Gwnewch yn siŵr fod y llusernau'n gweithio'n gywir

· Fydd llusernau diffygiol ddim yn goleuo'r llwyfan yn iawn. Mae bylbiau sbâr yn ddefnyddiol. Gall bwlb chwythu unrhyw bryd felly gwnewch yn siŵr fod gennych rai sbâr cyn dechrau'r perfformiad

4

· Defnyddio'r ddesg oleuo

· Gwnewch yn siŵr eich bod yn gallu defnyddio bwrdd llaw

· Gofynnwch i'ch athro/athrawes ddangos ichi sut mae bwrdd llaw'n gweithio

· Dewch i wybod sut mae defnyddio dec A a B

· Mae dau ddec ar fwrdd llaw er mwyn ichi allu paratoi'r ciwiau nesaf heb newid y cyflwr sydd ymlaen ar y funud. Gwnewch daflen ciwiau sy'n rhoi ystyriaeth i ba ddec y byddwch yn ei ddefnyddio.

· Gwnewch yn siŵr eich bod yn gwybod am ddwysedd golau

· Mae gan bob graddolydd rifau 1 - 10. O gymryd mai 10 yw 100% gallwch weithio allan y ganran o olau sydd eisiau ar gyfer pob llusern. Pan fyddwch yn hapus gyda chyflwr nodwch ef ar eich taflen ciwiau gyda chanran dwysedd i bob llusernau

5

· Defnyddio lliw

Defnyddiwch 4 effaith liw wahanol

· Gall lliwiau helpu creu awyrgylch. Byddwch yn benodol yn eich dewis o liw ar gyfer eich perfformiad. Yn sylfaenol, gall glas gyfleu rhywbeth oer neu'r nos, a gwyrdd ddangos eiddigedd. Coch, wrth gwrs, yw dicter neu angerdd ond gallai melyn olygu cyfeillgarwch. Eto, byddwch yn benodol.

· Ystyriwch pa emosiwn neu awyrgylch sydd angen ichi ei greu?

· Gall penderfynu pa adwaith emosiynol sydd arnoch ei eisiau gan y gynulleidfa eich helpu i benderfynu pa liw i'w ddewis ar gyfer gwahanol agweddau o'r perfformiad.

· Osgowch ddefnyddio gormod o liw gan y gall guddio mynegiant wynebau

· Gwyliwch ddwyster eich golau. Cofiwch y gall fod angen ichi ychwanegu goleuadau wyneb blaen t? i helpu dangos mynegiant wynebau eich perfformwyr. Gwyliwch rhag cysgodion ar y llwyfan hefyd achos gall y rhain hefyd guddio mynegiant wyneb. Eich gwaith chi yw ychwanegu at yr hyn sy'n digwydd ar y llwyfan, nid tynnu oddi wrtho.

6

· Defnyddio effeithiau goleuo

· Penderfynwch a oes angen defnyddio Gobo

· Disgiau metel yw GOBOs gyda siapiau fel ffenestri neu goed wedi'u torri allan ohonyn nhw. Gallwch eu gosod y tu mewn i sbotolau a chreu effaith ar y llwyfan. Gallwch ychwanegu lliw hefyd i helpu gyda'r awyrgylch.

· Ystyriwch a ddylech ddefnyddio disg animeiddio neu oleuadau MAC

· Gobo â modur ynddo yw disg animeiddio ac mae'n eistedd ar flaen sbotolau. Felly bydd eich gobo'n troi gan greu effaith ar y llwyfan. Golau cyfrifiadurol yw lamp MAC y gellir ei reoli i symud, a chanddo gobos mewnol a lliw i ychwanegu effaith i'ch perfformiad. Bydd rhaid i'ch athro/athrawes ddangos ichi sut i raglennu un o'r rhain a dydyn nhw ddim bob amser yn gweithio ar fwrdd llaw - efallai y bydd angen bwrdd cyfrifiadurol.

· Cofiwch fod modd defnyddio tafluniadau fel goleuadau

· Gallwch ddefnyddio tafluniadau dros yr actor fel effaith oleuo, yn enwedig os yw'n gwisgo gwisg olau o ran lliw.

7

· Ymchwilio i'r arddull goleuo

· Gwyliwch gynyrchiadau tebyg i weld pa effeithiau y gallech eu creu

· Mae angen ichi wneud cyflwyniad cyn y perfformiad, felly os gallwch ddangos eich bod wedi ymchwilio i enghreifftiau tebyg o ddefnyddio goleuadau neu effeithiau goleuo, bydd yn dangos mor greadigol ydych chi.

· Ymchwiliwch i sut mae'n bosib amseru effeithiau goleuo mewn gwahanol ffyrdd

· Wrth wybod pa awyrgylch rydych chi'n ceisio'i greu byddwch yn gallu teimlo pa mor gyflym mae angen i'r goleuadau newid. Gallech fynd i ddüwch yn gyntaf neu gallech hyd yn oed draws-raddoli. Gallech bwyntio ambell olau mewn mannau penodol i ganolbwyntio'r gweithgaredd ar y llwyfan. Felly bydd ymchwilio gwahanol amseriadau ar gyfer effeithiau goleuo'n ddefnyddiol.

· Cofiwch fod goleuadau'n gwneud mwy na goleuo gofod actio

· Mae goleuadau'n goleuo'r gofod actio, ond nhw hefyd sy'n creu'r awyrgylch a'r ffocws i sylw'r gynulleidfa. Beth rydych chi eisiau i'r gynulleidfa ei deimlo? Ble rydych chi eisiau i'r gynulleidfa hoelio'i sylw? Bydd eich dyluniad goleuo'n helpu gyda hynny.

8

· Amseru ciwiau

· Gwnewch yn siŵr fod y ciwiau i gyd yn digwydd mewn da bryd

· Mae'r amseru'n dibynnu ar yr awyrgylch rydych chi'n ceisio'i greu. Felly bydd traws-raddoliad araf yn helpu'r gynulleidfa i ystyried yr hyn sydd newydd ddigwydd ar y llwyfan.

· Gallech ddifetha perfformiad drwy beidio rhoi'r ciwiau i fyny ar yr amser iawn. Gallai perfformiwr fod yn aros am giw golau sydd ddim yn dod ac felly ni fyddai'n dod ar y llwyfan. Cofiwch eich bod yn rhan o'r tîm i greu perfformiad llwyddiannus.